Konuşmacılar
Açıklama
Modern tıpta yaşanan teknolojik gelişmeler, sağlık hizmetlerinin sunumunda dijital bir dönüşümü getirmektedir. Özellikle yapay zekanın tıpta kullanılmasıyla birlikte çok çeşitli hastalık teşhis uygulamaları kullanılmaya başlanmıştır. Kanser hastalarının teşhis ve tedavisi için IBM tarafından geliştirilen Watson uygulaması, çeşitli cerrahi prosedürler için oluşturulan Da Vinci uygulaması, stresi azaltmak ve sosyalleştirmeyi sağlamak üzere geliştirilen Paro uygulaması en çok bilinen uygulamalar olarak bugün kullanılmaktadır.
Ülkemizde ise dijital sağlık kaydı uygulaması olarak halihazırda kullanılan e-Nabız uygulamasına Neyim Var? isimli hastalık teşhis uygulaması eklenmiştir. Sağlık Bakanlığı bu uygulamanın “Yılın Sağlık Bilgi Sistemleri – Yenilikçi Uygulaması” ödülü aldığını duyurmuş ve kişinin belirtmiş olduğu şikayetine ilişkin hastaya sorular yöneltildiği, hastanın verdiği yanıtlara ve yaptırmış olduğu tahlil sonuçlarına göre muhtemel tanıların yapay zeka desteği ile belirlendiğini ifade etmiştir. Uygulamanın son aşamasında ise hastaya gitmesi gerekli olan poliklinik önerisi ile randevu alabilmesi için Merkezi Hekim Randevu Sistemi’ne (MHRS) yönlendirildiği ifade edilmiştir (Sağlık Bakanlığı, 2022). Bu ve benzeri uygulamaların kullanım kolaylığı, erişilebilirlik ve hız gibi faydalarının yanı sıra genellikle toplumda bir refleks haline gelen Google arama motorunun muhtemel teşhisler için kullanılması alışkanlıklarına kıyasla daha güvenilir ve kontrollü olabileceği, bireylerin daha sağlıklı kararlar verebileceği belirtilebilir. Öte yandan hasta mahremiyeti, yanlış teşhis, kullanıcıyı yanlış yönlendirme, tıbbi sorumluluk, hasta-hekim ilişkisine etkileri ve veri güvenliği gibi birtakım etik sorunları bulunmaktadır. Sağlık hizmetlerinde yaşanan bu dijital dönüşümün hasta-hekim ilişkisi temelinde sorgulamak oldukça önemli görünmektedir. Bu bağlamda ülkemizde kullanılan Neyim Var? ve Medulus beta isimli iki uygulama özelinde teşhis uygulamalarının tıp etiği çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Anahtar sözcükler: teşhis uygulamaları, veri güvenliği, tıp etiği
