Konuşmacılar
Açıklama
ÖZET
Yapay Zekâ Destekli Aktivizm:
Ai Weiwei’nin “Ai vs AI” Sanat Projesi Üzerinden Bir İnceleme
1. Yazar: Doç. Dr. Begüm Aylin ÖNDER
İstanbul Arel Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Görsel İletişim Tasarımı Bölümü, begumaylinonder@arel.edu.tr, ORCID: 0000-0002-0314-2843.
2. Yazar: Arş. Gör. Hatice ÖKSÜZ
İstanbul Aydın Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Görsel İletişim Tasarımı Bölümü,haticeoksuz@aydin.edu.tr, ORCID: 0009-0004-2108-6816.
Günümüzün fenomen aktörlerinden biri olarak yapay zekâ teknolojileri, insan yaşantısına ait döngü dahilindeki eğitim, yeniden değerlendirme, fikir üretimi, yönetişim ya da uygulama alanlarında etkinliğini her geçen gün hissettirmektedir. Sosyal adalet konularından sürdürebilir ekolojik bütünlüğe varan yönüyle de yararlı bir araç olarak rüştünü ispat eden bu teknoloji beraberinde pek çok yenilikçi fikir ve proje için ilgi çekici kolaylıklar sağlamaktadır. Pek çok açıdan insan hayatına dokunan sanat alanı söz konusu olduğunda da yapay zekâ destekli çözümlerin son birkaç yılda sanatçılar tarafından tercih edildiğini görmek mümkündür. Özellikle Performans Sanatı ana başlığı altında yer alan Aktivist Sanat gibi sanatsal üretimlerde yeni ve eleştirel söylemler yaratılmasına aracılık eden yapay zekâ teknolojileri toplumsal ve küresel ölçekte bireyler üzerinde farkındalık yaratmak amacıyla etkin araçlardandır. Bu bağlamda bu çalışmada teorik alt yapının oluşturulması ve tarihsel arka planın net anlaşılması için öncelikle nitel araştırma yöntemlerinden literatür tarama yönteminden faydalanılmıştır. Çalışmada daha sonra ise aktivist sanat yaklaşımları bağlamında yapay zekâ desteği ile Çin asıllı bir aktivist olarak Ai Weiwei’nin ürettiği, 11 Ocak 2024’ten 31 Mart 2024 tarihine kadar toplamda seksen bir (81) gün süren “Ai vs Al” başlıklı sanat projesi incelenecektir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, sanat ve kültür platformu olarak dünyada oldukça önemli projelere imza atan Radikal Çağdaş Sanatlar Kültür Enstitüsü (The Cultural Institute of Radical Contemporary Arts – Circa) tarafından yaptırılan yapay zekâ destekli algoritmalar ve Weiwei’nin bizatihi soru ve cevaplarıyla gerçekleştirilen projedeki aktivist sanat, Teun A. Van Dijk’ın eleştirel söylem analizi yöntemiyle incelenecek olup çalışmada, sanat ve aktivizm arasındaki ilişkinin yapay zekâ desteğiyle ile nasıl gerçekleştirildiğinin ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. Bu bağlamda çalışmada, yapay zekâ desteğiyle hayata geçirilen Weiwe’nin sanat projesinin sunuluş biçimlerinde yaratılan anlam inşasında aktivist söylemin etkinliği üzerine tartışma yaratılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın amaçları ve dönem itibariyle önemine binaen çözümleme örneklemine uygun ve alan yazına sağlayacağı katkılardan dolayı önemli olduğu düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Eleştirel Söylem Analizi, Yapay Zekâ, Aktivist Sanat, Aktivizm, Ai Weiwei.
ABSTRACT
Artificial Intelligence Assisted Activism:
An Analysis of Ai Weiwei's “Ai vs AI” Art Project
1 st Author: Assoc. Prof. Begüm Aylin ÖNDER
İstanbul Arel University, Faculty of Communication, Visual Communication Design Department, begumaylinonder@arel.edu.tr, ORCID: 0000-0002-0314-2843.
2nd Author: Res. Asst. Hatice ÖKSÜZ
İstanbul Aydın University, Faculty of Communication, Visual Communication Design Department, haticeoksuz@aydin.edu.tr, ORCID: 0009-0004-2108-6816.
As one of today's phenomenal actors, artificial intelligence technologies are making their effectiveness felt every day in the fields of education, re-evaluation, idea generation, governance or application within the cycle of human life. From social justice issues to sustainable ecological integrity, this technology, which has proven itself as a useful tool, provides interesting facilities for many innovative ideas and projects. When it comes to the field of art, which touches human life in many ways, it is possible to see that artificial intelligence-supported solutions have been preferred by artists in the last few years. Artificial intelligence technologies, which mediate the creation of new and critical discourses in artistic productions such as Activist Art, especially under the main heading of Performance Art, can be considered among the effective tools to raise awareness on individuals on a social and global scale.
In this context, in this study, in order to create the theoretical infrastructure and to clearly understand the historical background, the literature review method, one of the qualitative research methods, was utilized. Then, in the context of activist art approaches, the art project titled “Ai vs Al”, produced by Ai Weiwei as a Chinese activist with the support of artificial intelligence, lasting a total of eighty-one (81) days from January 11, 2024 to March 31, 2024, will be examined. In this context, the aim of the study is to analyze the activist art in the project realized with artificial intelligence-supported algorithms and Weiwei's own questions and answers by The Cultural Institute of Radical Contemporary Arts - Circa, which has carried out very important projects in the world as an art and culture platform, with Teun A. Van Dijk's critical discourse analysis method, and the study aims to reveal how the relationship between art and activism is realized with the support of artificial intelligence. The study aims to create a discussion on the effectiveness of activist discourse in the construction of meaning created in the ways of presenting Weiwe's art project, which was realized with the support of artificial intelligence. Due to the importance of the research in terms of its aims and period, it is considered to be appropriate for the analysis sample and important due to its contribution to the literature.
Keywords: Critical Discourse Analysis, Artificial Intelligence, Activist Art, Activism, Ai Weiwei.
